Trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước luôn có chủ trương, chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho các tôn giáo hoạt động, đảm bảo quyền sinh hoạt tôn giáo và đời sống tự do tín ngưỡng của người dân. Cùng với sự phát triển của các tôn giáo hoạt động đúng hiến chương, đúng điều lệ và những quy định của pháp luật thì cũng xuất hiện các tổ chức tôn giáo bất hợp pháp, tổ chức tôn giáo chưa được công nhận, các hệ phái du nhập hay các nhóm tôn giáo phát triển trong nước hoạt động trái với quy định hiến chương, trái giáo lý, giáo luật chính thống của các tôn giáo, đi ngược lại phong tục, truyền thống tốt đẹp dân tộc. Các hoạt động “tà đạo”, sinh hoạt tôn giáo trái pháp luật đã đi ngược lại những quy định của Nhà nước về tôn giáo như sử dụng các hình thức tuyên truyền, xuyên tạc, ma mị, lừa bịp để lôi kéo người dân, trong đó có cả hình thức trục lợi, xúc phạm đến nhân phẩm đạo đức, quyền sống của con người hay đi ngược lại phong tục tập quán, truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Một số cá nhân, tổ chức đã lợi dụng hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo để xâm hại đạo đức xã hội, xâm phạm đến thân thể, sức khỏe, tính mạng, tài sản, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác; lợi dụng yếu tố liên quan đến tín ngưỡng, tôn giáo như: nghi lễ, giáo lý, giáo luật, thần quyền... để tác động, chi phối, ảnh hưởng đến nhận thức, hành động của người khác, gây ra các hậu quả, tác hại như: truyền bá, hành nghề mê tín, dị đoan, thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật, trái với phong tục, tập quán, xâm phạm đến sức khỏe, thân thể, danh dự, nhân phẩm, quyền và lợi ích hợp pháp khác của người dân như: “Hội thánh của Đức Chúa Trời Mẹ” yêu cầu tín đồ không thắp hương thờ cúng tổ tiên, không lao động, sản xuất mà chỉ hoạt động cầu nguyện, làm việc cho tổ chức. “Long Hoa Di Lặc” tuyên truyền tín đồ không cần làm việc, chỉ cần khấn là có ăn, khi ốm không cần uống thuốc mà chỉ cần uống rượu pha với nước lã để trên ban thờ là khỏi bệnh.... Chính những suy nghĩ lệch lạc trên đã vô tình tạo điều kiện cho mê tín, dị đoan len lỏi vào đời sống văn hóa tâm linh. Cùng với lời bói toán, dâng sao giải hạn, thỉnh vong, cúng oan gia trái chủ, vung tiền để được phước báu, họ dễ bị dẫn vào con đường sai trái. Từ những suy nghĩ lệch lạc, thiếu hiểu biết, những người thường gặp hoạn nạn, khó khăn, bất hạnh đã tìm đến sự che chở của thế lực siêu hình, mong cầu bình an, yên ổn. Thậm chí, một vài trường hợp “siêng ăn, nhác làm” cũng tìm đến tín ngưỡng như là một điểm tựa để tiếp tục hão huyền về sự thành công của bản thân. Thực ra, ranh giới giữa tín ngưỡng và mê tín là một đường chỉ mỏng manh. Các hoạt động mê tín dị đoan đã lôi kéo nhiều người tham gia, tạo ra những hệ lụy xấu về văn hóa, xã hội, gây mất an ninh, trật tự.
Luật Tín ngưỡng, tôn giáo đã được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIV, kỳ họp thứ 2 thông qua ngày 18/11/2016. Để nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và Nhân dân các quy định của pháp luật liên quan đến Tín ngưỡng Tôn giáo, Uỷ ban nhân dân xã Hữu Định xin trích một số điều, khoản tại Luật Tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016, cụ thể như sau:
Điều 2. Giải thích từ ngữ
- Tín ngưỡng là niềm tin của con người được thể hiện thông qua những lễ nghi gắn liền với phong tục, tập quán truyền thống để mang lại sự bình an về tinh thần cho cá nhân và cộng đồng.
- Tôn giáo là niềm tin của con người tồn tại với hệ thống quan niệm và hoạt động bao gồm đối tượng tôn thờ, giáo lý, giáo luật, lễ nghi và tổ chức.
Điều 3. Trách nhiệm của Nhà nước trong việc bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo
1. Nhà nước tôn trọng và bảo hộ quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người; bảo đảm để các tôn giáo bình đẳng trước pháp luật.
2. Nhà nước tôn trọng, bảo vệ giá trị văn hóa, đạo đức tốt đẹp của tín ngưỡng, tôn giáo, truyền thống thờ cúng tổ tiên, tôn vinh người có công với đất nước, với cộng đồng đáp ứng nhu cầu tinh thần của Nhân dân.
3. Nhà nước bảo hộ cơ sở tín ngưỡng, cơ sở tôn giáo và tài sản hợp pháp của cơ sở tín ngưỡng, tổ chức tôn giáo.
Điều 5. Các hành vi bị nghiêm cấm
1. Phân biệt đối xử, kỳ thị vì lý do tín ngưỡng, tôn giáo.
2. Ép buộc, mua chuộc hoặc cản trở người khác theo hoặc không theo tín ngưỡng, tôn giáo.
3. Xúc phạm tín ngưỡng, tôn giáo.
4. Hoạt động tín ngưỡng, hoạt động tôn giáo:
a) Xâm phạm quốc phòng, an ninh, chủ quyền quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, môi trường;
b) Xâm hại đạo đức xã hội; xâm phạm thân thể, sức khỏe, tính mạng, tài sản; xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác;
c) Cản trở việc thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân;
d) Chia rẽ dân tộc; chia rẽ tôn giáo; chia rẽ người theo tín ngưỡng, tôn giáo với người không theo tín ngưỡng, tôn giáo, giữa những người theo các tín ngưỡng, tôn giáo khác nhau.
5. Lợi dụng hoạt động tín ngưỡng, hoạt động tôn giáo để trục lợi.
Điều 6. Quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người
1. Mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào.
2. Mỗi người có quyền bày tỏ niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo; thực hành lễ nghi tín ngưỡng, tôn giáo; tham gia lễ hội; học tập và thực hành giáo lý, giáo luật tôn giáo.
3. Mỗi người có quyền vào tu tại cơ sở tôn giáo, học tại cơ sở đào tạo tôn giáo, lớp bồi dưỡng của tổ chức tôn giáo. Người chưa thành niên khi vào tu tại cơ sở tôn giáo, học tại cơ sở đào tạo tôn giáo phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý.
4. Chức sắc, chức việc, nhà tu hành có quyền thực hiện lễ nghi tôn giáo, giảng đạo, truyền đạo tại cơ sở tôn giáo hoặc địa điểm hợp pháp khác.
5. Người bị tạm giữ, người bị tạm giam theo quy định của pháp luật về thi hành tạm giữ, tạm giam; người đang chấp hành hình phạt tù; người đang chấp hành biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc có quyền sử dụng kinh sách, bày tỏ niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo.
Điều 9. Nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân trong thực hiện quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo
1. Tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động tín ngưỡng, hoạt động tôn giáo phải tuân thủ Hiến pháp, Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.
2. Chức sắc, chức việc, nhà tu hành, người đại diện, ban quản lý cơ sở tín ngưỡng có trách nhiệm hướng dẫn tín đồ, người tham gia hoạt động tín ngưỡng, hoạt động tôn giáo thực hiện hoạt động tín ngưỡng, hoạt động tôn giáo đúng quy định của pháp luật.
Điều 64. Xử lý vi phạm pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo
1. Tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo hoặc lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để vi phạm pháp luật thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.
2. Căn cứ quy định của Luật này và Luật xử lý vi phạm hành chính, Chính phủ quy định hành vi vi phạm hành chính, hình thức xử phạt, mức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả đối với từng hành vi vi phạm hành chính; thẩm quyền xử phạt, mức phạt cụ thể và thẩm quyền lập biên bản đối với hành vi vi phạm hành chính; chế độ áp dụng các biện pháp xử lý hành chính trong lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo.
Bên cạnh đó, Điều 164, Điều 331, Bộ luật hình sự năm 2015 quy định về việc xử lý đối với tội xâm phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người khác như sau:
Điều 164. Tội xâm phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người khác
1. Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc dùng thủ đoạn khác ngăn cản hoặc ép buộc người khác thực hiện quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào, đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 03 năm:
a) Có tổ chức;
b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
c) Phạm tội 02 lần trở lên;
d) Dẫn đến biểu tình;
đ) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
Điều 331. Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân
1. Người nào lợi dụng các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, tự do hội họp, lập hội và các quyền tự do dân chủ khác xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
2. Phạm tội gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
Ngày nay, cùng với sự phát triển của xã hội, thực trạng cuồng tín, mê muội không những không mất đi mà còn tồn tại âm ỉ, dai dẳng, thậm chí ngày càng nhiều, khiến con người rơi vào vòng xoáy cạm bẫy khó có thể dứt ra. Đề nghị cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và Nhân dân luôn tuân thủ các quy định của pháp luật liên quan đến Tín ngưỡng Tôn giáo./.